Inwentaryzacja zieleni – czym jest i kiedy jest niezbędna?

Czym jest inwentaryzacja zieleni?

Inwentaryzacja dendrologiczna zakłada przygotowanie spisu ilościowego wszystkich drzew i krzewów znajdujących się na danym obszarze wraz ze wskazaniem gatunku, podstawowych parametrów, oceną stanu sanitarnego. Podstawowe parametry drzewostanu, które weryfikujemy w terenie to:

• obwód pnia mierzony na wys. 130 cm i 5 cm,
• wysokość drzewa,
• średnica korony drzewa.
• powierzchnia krzewu,

Efekty prac terenowych odzwierciedlone zostają w dokumentacji, która spełnia określone wymogi techniczne. Ze względu na istotny merytoryczny opis stanu zachowania dedykowany dla każdego drzewa i krzewu można stwierdzić, że inwentaryzacja drzew i krzewów ma charakter nie tylko ilościowy, lecz również jakościowy. Jakość inwentaryzacji rozumiemy jako rzetelnie opracowany dokument, zawierający obszerne opisy drzew i krzewów, odnoszące się nie tylko do stanu sanitarnego drzewostanu, ale również do kontekstu otoczenia w jakim wzrastają. Istotna bowiem jest lokalizacja infrastruktury technicznej, towarzyszącej drzewom pod kątem dalszego losu drzew, który opracowujemy w odrębnym dokumencie – operacie dendrologicznym , zawierającym również gospodarkę drzewostanem.

Dokumentacja inwentaryzacyjna – jak wygląda?

Zwieńczeniem procesu inwentaryzacji jest przygotowanie dokumentów, w których znajdą się szczegółowe informacje dotyczące konkretnych elementów szaty roślinnej, występującej na danym obszarze. Dokumentacja podzielona jest na 3 części:

• część tabelaryczna – tabela, w której znajdują się polskie i łacińskie nazwy roślin, a także opis pomiarów dendrometrycznych i ocena stanu sanitarnego,
• część opisowa – zawiera informacje ogólne – o autorach opracowania i ich kwalifikacjach zawodowych, podsumowanie zebranych informacji i danych z terenu, opis siedliska, informacje o gatunkach zagrożonych, obcego pochodzenia itp.
• część graficzna – rysunek wykonany na podstawie mapy z naniesioną najczęściej geodezyjnie lokalizacją drzew, rozpiętością koron drzew, oznaczeniami powierzchniowymi zakrzewień oraz numeracją zinwentaryzowanych jednostek.

Kiedy wykonuje się inwentaryzację zieleni?

Inwentaryzację dendrologiczną można przeprowadzać fakultatywnie na wybranym obszarze, tak aby posiadać aktualną wiedzę na temat tego, jakie rośliny się na nim znajdują oraz jaki jest ich stan zdrowia. Często decydują się na to nowi właściciele działek lub ogrodów. Niemniej jednak w pewnych przypadkach inwentaryzacja musi być wykonana obligatoryjnie. Dotyczy to sytuacji, w której ubiegamy się o pozwolenie na wycinkę drzew lub przystępujemy do prac projektowych na danym terenie. Inwentaryzacja dendrologiczna, w uzasadnionych przypadkach rozszerzona o badania drzew, jest podstawowym i niezbędnym narzędziem do dalszych prac projektowych lub w zakresie zarządzenia drzewostanem, zwłaszcza, kiedy występują obawy o bezpieczeństwo w jego bezpośrednim otoczeniu. Dotyczy to w szczególności miejsc publicznych, intensywnie użytkowanych. Warto przeprowadzać inwentaryzacje dendrologiczną również na terenach prywatnych, szczególnie rozszerzoną o przegląd drzewostanu pod kątem bezpieczeństwa, ponieważ jest on wymagany przez ubezpieczycieli na etapie składania roszczeń przez poszkodowane osoby na skutek udziału w wypadku z drzewem lub uszkodzenia mienia.

Kto przeprowadza inwentaryzację zieleni?

Samodzielne przeprowadzenie pełnej inwentaryzacji jest właściwie niemożliwe, jeśli nie posiadamy odpowiedniego przygotowania merytorycznego. Zadanie to warto więc zlecić wykwalifikowanemu dendrologowi lub architektowi krajobrazu, inspektorowi dendrologicznemu lub inspektorowi nadzoru terenów zieleni. Na rynku działa wiele firm, które oferują między innymi pełną inwentaryzację zieleni. Warto skorzystać z ich usług, jeśli chcemy mieć pewność, że prace zostaną wykonane prawidłowo. Jest to bardzo istotne zwłaszcza w kontekście ubiegania się o uzyskanie ewentualnych zgód na wycinkę poszczególnych drzew. W przypadku wykonywania projektu gospodarki drzewostanem do operatu dendrologicznego dla drzew rosnących na terenach zabytkowych zgodnie z art. 37a Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami ( Dz.U.2022.0.840 ) pace i dokumentacje może przeprowadzić osoba która „ukończyła studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, w zakresie konserwacji i restauracji dzieł sztuki lub konserwacji zabytków oraz która po rozpoczęciu studiów drugiego stopnia lub po zaliczeniu szóstego semestru jednolitych studiów magisterskich przez co najmniej 9 miesięcy brała udział w pracach konserwatorskich, pracach restauratorskich lub badaniach konserwatorskich, prowadzonych przy zabytkach wpisanych do rejestru, inwentarza muzeum będącego instytucją kultury lub zaliczanych do jednej z kategorii, o których mowa w art. 14a Lista Skarbów Dziedzictwa ust. 2.” Wymogi te spełnia m.in. Pracownia Architektury Krajobrazu IKROPKA Dominika Krop – Andrzejczuk, działająca na terenie całej Polski.