Koncepcja rewitalizacji parku Andersa we Wrocławiu

Teren opracowania zlokalizowany jest we Wrocławiu między ul. Borowską, ul. Kamienną, ul. Ślężną oraz ul. Jacka Kuronia. Zlokalizowany jest pomiędzy dwoma obszarami mieszkaniowymi: Śródmieściem Południowym oraz Hubami i stanowi fragment Kina Południowego Wrocławia. Historycznie obszar obecnego Parku pełnił funkcję cmentarną: na mapach z lat 30 XX w widnieją cmentarze św. Marii Magdaleny (w części zachodniej), św. Maurycego (w części wschodniej parku) oraz św. Doroty (z aleją cmentarną oraz kaplicą, w centrum obszaru opracowania). Cmentarze były likwidowane w latach 50.-60. XX wieku, zaś teren został zagospodarowany na park.

Głównymi założeniami koncepcji było:

– uspokojenie komunikacji, wytyczenie głównych pętli spacerowych;

– stworzenie buforu oddzielającego teren opracowania od trafostacji oraz zajezdni tramwajowej przy ul. Kamiennej;

-zachowanie i podkreślenie historycznego układu nasadzeń w tym podkreślenie reliktowych alei lipowych – pozostałości po dawnym cmentarzu;

– narracyjny charakter parku nawiązujący do jego bohatera – gen. W. Andersa i jego armii;

-poprawa warunków bezpieczeństwa, komfortu użytkowania uwzględniając połączenie komunikacyjne z terenami zieleni należącymi do Południowego klina Wrocławia;

– atrakcyjny program funkcjonalno-przestrzenny dla wszystkich użytkowników.

Zachowanie i podkreślenie historycznego układu nasadzeń polega na nawiązaniu w układzie kompozycyjnym parku do ortogonalnego, historycznego założenia dawnych cmentarzy. Jako główny trakt spacerowy potraktowano aleję ciągnącą się w kierunku północ-południe, którą rozpoczyna plac będący pozostałością po kaplicy cmentarnej. Na placu zdecydowano się nasadzić lipy formowane, tworząc z nich zielone obiekty kubaturowe. Mają one nawiązywać do architektury kaplicy. Prostopadle odbiegające od głównej alei historyczne ścieżki postanowiono wyróżnić poprzez wysypanie ich naturalną nawierzchnią, warstwą kory i zrębków. Niektóre z nich są częścią toru przygód w parku.

Celem projektu jest nadanie parkowi narracyjnego charakteru odwołującego się do patrona parku – Generała Władysława Andersa. Planowane jest zachowanie leśnego „klimatu” parku i utrzymanie miejsc aktywności w prostym, drewnianym stylu, nawiązującym do pionierki obozowej. Inspiracją do stworzenia parkowego bohatera stał się miś Wojtek – niedźwiedź przysposobiony przez żołnierzy 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii w 2 Korpusie Polskim dowodzonym przez gen. Władysława Andersa. Niedźwiedź brał udział w bitwie o Monte Cassino i otrzymał nawet stopień kaprala. W parku upamiętniony został pomnikiem z krasnalem, natomiast w koncepcji „Parku Przygody w Parku Andersa” otrzymał miano narratora, który oprowadza użytkowników po całym terenie parku wplątując ich w różne zagadki i zadania do wykonania. Dzięki Wojtkowi, każda wizyta w parku stanie się prawdziwą przygodą!

Program Parku Andersa nawiązuje do metody skautowej i harcerskiej, która łączy grę i zabawę, zapewniającą wszechstronny rozwój i kształtowanie charakteru poprzez stawianie wyzwań. Podzielony został na 4 ścieżki tematyczne, nazwanymi torami:

• Tor zabaw malucha – ogrodzony plac zabaw dla najmłodszych z wytyczoną za pomocą naturalnych elementów (głazy, kamienie pniaki, kłody) ścieżką do swobodnej zabawy. Wokół ścieżki usytuowane zostały urządzenia zabawowe dostosowane do grupy wiekowej (huśtawki, bujaki i karuzela, drewniana platforma oraz siedzisko). Zabawę urozmaicać będą gry i ciekawostki zamieszczone na niedźwiedzich tablicach.
• Tor przygód zucha – na placu zabaw umieszczone zostały urządzenia obrotowe oraz do skakania, karuzela z zawieszonymi siedziskami, trenująca mięśnie użytkowników. W centralnej części postanowiono pozostawić istniejącą zjeżdżalnię oraz huśtawkę, nie zapomniano również o najcenniejszej podwórkowej atrakcji – trzepaku, w formie drążków gimnastycznych (potrójnej przeplotni). Drugą cześć toru zucha stanowi park linowy wraz z częścią inkluzywną – dostosowaną do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami – w której umieszczono potrójną huśtawkę integracyjną. Urządzenia na placu zabaw zostały umieszczone w formie torów, co ma zachęcić dzieci do eksploracji większej części parku. Drogowskazami tej parkowej przygody będą niedźwiedzie tablice z umieszczonymi zadaniami i grami. Dla zmęczonych zuchów zaprojektowano hamaki pośród drzew, siedziska i platformy.
• Tor przeszkód tropiciela (wyczynowy) – dla ambitnych sportowców i zwolenników kalisteniki zaprojektowany został tor przeszkód. Zawiera on wysoką równoważnie skośną, siatkę „motyl”, 3-metrową drabinkę oraz rampę do wspinaczki. Wybrane urządzenia przeznaczone są dla zaawansowanych użytkowników, którzy chcą poprawić swoją sprawność i koordynację ruchową.
• Tor zdrowia – na pętlę zdrowia składają się dwa miejsca aktywności z urządzeniami do fitnessu zachęcające do spacerów po całej pętli w parku. Pierwsze miejsce zlokalizowane jest w południowej części parku i zostało wzbogacone o ścieżkę rehabilitacyjną z poręczami gimnastycznymi pod którymi proponuje się ułożenie sensorycznej nawierzchni. Drugie znajduje się w zachodniej części parku, pomiędzy historycznymi alejkami. Umieszczone w pętlach urządzenia oferują prosty, ogólnorozwojowy trening.

Ponadto zaprojektowano polanę sąsiedzką (rekreacyjną), która stanie się idealnym miejscem do wspólnego, rodzinnego spędzania czasu. Postanowiono pozostawić wolną polanę trawiastą (pow. 1626,15 m²) umieszczając na niej dwie widokowe, duże huśtawki ustawione na osi terenu opracowania. Dodatkową przestrzeń wspólną stanowi plac rodzinny, wyposażony w stoły piknikowe oraz tor do gry w bule.

Zieleń w Parku Andersa

 Całość założenia ma charakter osiowy, oparty o południkowy przebieg alei kasztanowców białych w zachodniej części parku. Aleja stanowi główny trakt pieszy zapewniający komunikację między ul. Kamienną a ul. Jacka Kuronia. Układ zieleni na terenie parku ma charakter swobodny. Wyjątek stanowią szpalery oraz relikty dawnych alei, które w rytmiczny sposób wyznaczają przebieg dawnych kwater cmentarnych. Na obszarze parku dominuje roślinność wysoka. Drzewostan w większości można zakwalifikować jako dojrzały z niewielką domieszką młodych nasadzeń.

Planowane nasadzenia mają na celu stworzenie strefy buforowej, oddzielającej tereny rekreacyjne od stacji elektroenergetycznej, zajezdni tramwajowej oraz Liceum Ogólnokształcącego nr 5. Proponuje się tu nasadzenia krzewów iglastych i liściastych. Drzewa wysokie zaprojektowane zostały na utworzonych placach oraz wzdłuż drogi rowerowej poprowadzonej wzdłuż ul. J. Kuronia. Zaproponowane rabaty bylinowe stanowią dopełnienie układu nawierzchni placów zabaw (toru zabaw, przeszkód, przygód i zdrowia). Utrzymane zostały w leśnym charakterze. Na placach przy ul. J. Kuronia wprowadzone zostały owalne rabaty w podwyższonych donicach, wpisujące się w układ nieregularnie rozmieszczonych ławek.