Koncepcja
W 1999 roku na terenie przyległym do al. Piłsudskiego rozpoczęła się budowa Zespołu Szkół Municypalnych, która powstawała na podstawie dokumentacji wykonanej przez pracownię Atelier Loegler i Partnerzy. Pracownia ta wygrała konkurs ogłoszony w 1997 r. Niestety jego realizacja została przerwana.
W 2008 r. na podstawie dokumentacji projektowej tej samej pracowni wykonano i oddano do użytkowania halę sportową. Część nieukończonego obiektu zyskała nową funkcję: sportową.
W 2016 r. otwarto Mediatekę zaadoptowaną w zachodniej części nieukończonego Zespołu Szkół Municypalnych. Obiekt powstał ponownie na podstawie projektu pracowni Atelier Loegler Architekci. Jednolita forma i funkcja budynku została rozbita na dwie odrębne funkcje, uwidoczniło się to także w jego wyglądzie.
W 2023 r. architekci z Pracownia Architektoniczna Paradox Borczyk, Marszolik przystępują do prac projektowych nad ostatnim nigdy nie ukończonym fragmentem Zespołu Szkół Municypalnych, a następnie zapraszają Pracownię Architektury Krajobrazu IKROPKA Dominiki Krop – Andrzejczuk do współpracy przy projekcie zieleni z dużym rozmachem. Jest to z kolei trzecia funkcja, znów całkowicie odmienna od istniejących. W zastanym kontekście jako zespół projektowy celowo postanowiliśmy nie podejmować próby dopasowania się do istniejących obiektów. Zaprojektowany HUB Zielonej Gospodarki to wypełnienie „plomby” w zabudowie oraz nadanie jej nowego bardzo zielonego charakteru.
Ekologia obiektu
Wygląd budynku został niemal w całości podporządkowany zagadnieniu ekologii. Jak przyjęła pracownia projektowa wiodąca – Paradox Pracownia Architektoniczna, z którą mieliśmy przyjemność współpracować – „Zoptymalizowaliśmy ilość przeszkleń (w szczególności od strony północnej), zastosowaliśmy dodatkowe zacienienia, pogrubioną izolację termiczną, zaprojektowaliśmy zielone dachy.
Oprócz tego zastosowaliśmy również przesłony zadaszonego atrium oraz okien po stronach najbardziej narażonych na działanie promieni słonecznych (…)”
HUB Zielonej Gospodarki w Tychach przy pomocy odpowiedniej infrastruktury w tym błękitno – zielonej infrastruktury wykorzysta wody opadowe. W retencji w znacznej mierze pomoże zaprojektowana przez nasz zespół architektów krajobrazu układy zieleni i odpowiednio dobrana roślinność. Jest to niezmiernie istotne w kontekście coraz częściej występujących deszczów nawalnych i towarzyszących im susz. Zgarniając wodę opadową wykorzystamy ją przy podlewaniu roślin na i wokół budynku tworząc wtórny obieg wody. Jak tłumaczą architekci wiodący projekt „(…) Elewacja budynku jest osłonięta przez panele ze stalowej siatki cięto-ciągnionej, która ochroni ją przed warunkami atmosferycznymi wydłużając jej żywotność. Zamkniętą przestrzeń atrium zaplanowaliśmy jako uniwersalną, będzie to poczekalnia przed salami konferencyjnymi, strefa wydarzeń kulturalnych, czy imprez komercyjnych. Wszystkim tym wydarzeniom i aktywnościom towarzyszyć będzie egzotyczna zieleń, która wspomoże mikroklimat budynku oraz samopoczucie użytkowników (…)”
Zieleń na równi ważna z budynkiem
To co najbardziej wyróżnia HUB Zielonej Gospodarki w Tychach to bujna zieleń, która uchroni obiekt przed przegrzewaniem, przyczyni się do retencji wód opadowych, a w dodatku zmniejszy efekt miejskiej „wyspy ciepła”. Takie podejście zespołu projektowego do tematu jest jednocześnie manifestem, by rozwój wiązał się zawsze z naturą.
HUB zlokalizowany jest między dwoma zielonymi przestrzeniami: Parkiem Południowym oraz terenem przy al. Józefa Piłsudskiego w Tychach i stanowi swoistą barierę między tymi dwoma obszarami. Z uwagi na te czynniki jako zespół projektowy postanowiliśmy tę okoliczną zieleń „wciągnąć” na budynek, tak aby stał się on jej integralną i harmonijną częścią. Utworzyliśmy także przejście, aby udostępnić park i tyły budynku.
Wprowadzona przez nas zieleń na dachach, tarasach i elewacji pełnić będzie bardzo ważną rolę w energooszczędności budynku.
Wspomoże to ograniczenie zużycia energii elektrycznej potrzebnej do schładzania budynku. Zieleń oraz retencja wody stworzą mikroklimat, który wstępnie schłodzi powietrze pobierane do wentylacji w upalne dni.
Zlikwidowaliśmy dużą część utwardzeń przed budynkiem i zaprojektowaliśmy wyniesione ponad posadzkę chodnika donice obsadzone rodzimymi gatunkami traw i krzewów o gatunkach dobrze znoszących zacienienie.
Istniejące dachy nad parterową częścią będą wykonane w technologii zielonego dachu odwróconego. Nasadzona zieleń oraz substrat ochronią izolację termiczną oraz membranę dachu przed warunkami atmosferycznymi oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Dzięki temu poprawimy izolacyjność dachu w szczególności ograniczając jego przegrzewanie się oraz otoczenia budynku.
Wnętrza budynku zespolone z naturą – w szacunku do czwartej przyrody
W atrium zewnętrznym obecnie rośnie dużo dziko rosnących samosiejek – to czwarta przyroda, która weszła do budynku przez lata jego nieużytkowania i zadomowiła się w nim samodzielnie. Natura sama przejęła to miejsce, a my nie mamy zamiaru jej go odbierać. Zostanie jedynie zmniejszona ilość drzew z uwagi na konstrukcję budynku, te które pozostaną będą miały bardziej dogodne warunki do wzrostu.
Miejsce to ma służyć użytkownikom budynku, aby mogli w tej enklawie odpocząć i odciąć się od zgiełku miasta.
Opracowany przez nas projekt zieleni dotyczy sześciu stref terenu przyległych do obiektu, z których każda, ze względu na odmienne stanowisko i charakter użytkowania terenu wymaga osobnego podejścia i odmiennego doboru gatunkowego. Nasz projekt zieleni bazuje na doborach roślin z przewagą gatunków rodzimych. Przestrzenie terenów zieleni obejmować będą:
Jak tłumaczą projektanci architektoniczni z Paradox Pracowania Projektowa „HUB Zielonej Gospodarki w Tychach zostanie wyposażony w system DALI, a więc zarządca będzie miał pełną kontrolę nad oświetleniem budynku. Bez wątpienia pozwoli to na oszczędności poprzez wyłączanie oświetlenia tam, gdzie nie jest one w danym momencie potrzebne, a wszystko to z jednego miejsca w budynku. Postanowiliśmy zminimalizować ilość wykorzystanych materiałów we wnętrzach, a te przez nas użyte są ekologiczne i łatwe w recyklingu.
Pozostawiliśmy stropy, słupy i wiele ścian w surowym betonie, na suficie zastosowaliśmy stalową siatkę cięto-ciągnioną. Poza tym dominuje szkło oraz naturalne drewno. Chcemy, aby ślad węglowy był jak najmniejszy, a wtedy gdy nadejdzie czas zmian, materiały z rozbiórki nadawały się w jak największym stopniu do przetworzenia.”
Biuro i adres do korespondencji (NOWY ADRES):
Pracownia Architektury Krajobrazu IKROPKA
Dominika Krop-Andrzejczuk
ul. Sudecka 74 lok. 2,
53-129 Wrocław
tel. 600 181 389, 662 670 776
e-mail: biuro@ikropka.eu
NIP: PL899-239-32-30
REGON: 020554020
Konto: 27 1440 1156 0000 0000 0637 1361